Nguyên nhân chính là do nhờ tầm nhìn dài hạn của Ban lãnh đạo HPG, hướng tới tập trung đầu tư chiều sâu và quản lý tài chính hiệu quả trên cơ sở đầu tư công nghệ, tận dụng thế mạnh từ nguồn quặng sắt giá rẻ trong nước, thay vì các doanh nghiệp thép còn lại sử dụng công nghệ lò điện phải phụ thuộc 100% vào nguồn phế liệu nhập khẩu. Giá thành sản xuất thép của HPG lại thấp hơn so với trung bình ngành từ 7 - 10%, có thể cạnh tranh với thép Trung Quốc khi phôi thép của HPG đã được xuất khẩu thành công tới một số nước châu Á như Thái Lan, Philippines...
Trong quý I/2014, HPG đạt 6.515 tỷ đồng doanh thu và 910 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 66% về doanh thu và 89% về lợi nhuận so với cùng kỳ năm 2013, nguyên nhân là do:
Thứ nhất, sản lượng tiêu thụ thép xây dựng tăng 52% khi Khu liên hợp II (hoàn thành từ đầu quý IV/2013) hoạt động gần như tối đa công suất. Hơn nữa, sản lượng ống thép cũng đã tăng trưởng 30% so với cùng kỳ.
Thứ hai, biên lợi nhuận gộp tăng mạnh là do giá nguyên liệu đầu vào giảm mạnh hơn giá bán đầu ra (giá than mỡ giảm 16%, giá thép phế giảm 7%, trong khi giá thép chỉ giảm 4%).Bên cạnh đó, lò cao II đi vào hoạt động ổn định với mức tiêu hao nhiên liệu thấp hơn đã giúp HPG gia tăng được tối đa lợi nhuận.
Thứ ba, tiếp tục hạch toán Dự án Mandarin Garden khoảng 1.600 tỷ đồng doanh thu và 264 tỷ đồng lợi nhuận.
Tình hình hoạt động kinh doanh của HPG trong quý II/2014 tiếp tục thuận lợi khi giá đầu vào đang tương đối ổn định, trong khi giá thép trong nước có chiều hướng tăng do nhu cầu tiêu thụ cải thiện.
-Sản lượng tiêu thụ tăng. Quý II thường là quý tiêu thụ cao điểm của ngành thép, đồng thời tình hình thị trường bất động sản đang có những dấu hiệu hồi phục, khiến sức tiêu thụ thép tăng mạnh. Theo báo cáo của Hiệp hội Thép, tổng tiêu thụ thép xây dựng trong tháng 4 và tháng 5/2014 đạt 896.131 tấn, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2013. Sản lượng tiêu thụ thép của HPG trong tháng 4/2014 đạt 101.643 tấn, tăng 54% so với bình quân của 3 tháng đầu năm và tăng 67% so với cùng kỳ năm 2013. Cùng với tình hình tiêu thụ thép lạc quan như trên, chúng tôi dự báo, HPG có thể sẽ tiêu thụ được 245.000 tấn thép xây dựng và 45.000 tấn phôi trong quý II/2014, tăng 22%. Ngoài ra, công suất sản xuất ống thép của HPG đã tăng lên 236.000 tấn/năm sau khi đưa Công ty TNHH một thành viên Ống thép Đà Nẵng, với công suất 36.000 tấn/năm, sản phẩm gồm ống thép hàn đen và ống tôn mạ kẽm đi vào hoạt động từ tháng 4/2014, tạo tiền đề giúp tăng trưởng sản lượng tiêu thụ ống thép trong quý II/2014.
- Biên lợi nhuận có thể duy trì ở mức cao. Do tình hình tiêu thụ thép khả quan, các doanh nghiệp thép bắt đầu tăng giá khoảng 300.000 đồng/tấn, lên mức 12,8 - 13,0 triệu đồng/tấn (chưa bao gồm VAT). Khi đó, giá thép phế liệu tương đối ổn định với mức giá bình quân tương đương trong quý I và giá than mỡ tính từ đầu quý II đến nay vẫn đang thấp hơn khoảng 8% so với mức trung bình của quý I. Vì vậy, dự báo HPG sẽ duy trì được mức biên lợi nhuận cao trong quý II/2014.
- Hạch toán lợi nhuận từ Dự án Mandarin Garden. Tính đến thời điểm hiện tại, dự án này đã đạt tỷ lệ lấp đầy gần 95%. Chúng tôi ước tính, lũy kế đến cuối quý I/2014, HPG đã hạch toán khoảng 60% doanh thu và lợi nhuận của Dự án. Trong quý II/2014, HPG sẽ tiếp tục ghi nhận doanh thu và lợi nhuận từ Dự án Mandarin Garden dựa trên tình hình nhận bàn giao nhà thực tế của khách hàng.
Dự báo cả năm 2014, HPG có thể đạt 24.725 tỷ đồng doanh thu và 2.688 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 29% về doanh thu và 34% về lợi nhuận so với năm 2013.
Với mức giá hiện tại, cổ phiếu HPG đang được giao dịch với mức P/E 9,68 lần (tính theo số lượng cổ phiếu sau phát hành thêm để trả cổ tức), thấp hơn so với P/E bình quân của các doanh nghiệp thép có mức vốn hóa tương đương tại các nước đang phát triển thuộc châu Á-Thái Bình Dương là 11,36 lần và của nhóm cổ phiếu blue-chip tại Việt Nam là 12,9 lần. HPG là một doanh nghiệp đầu ngành, có ưu thế vượt trội về quy trình công nghệ và khả năng quản trị giá thành tốt, các lĩnh vực hoạt động có sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau, hoạt động sản xuất - kinh doanh bền vững và triển vọng tăng trưởng tốt. Do đó, chúng tôi duy trì đánh giá Vượt trội (Outperform) đối với cổ phiếu HPG.